Ik trok de deur achter me dicht en liep achter mijn vader aan naar de auto. In 2015 ging hij voor vier en een halve maand op missie naar Mali. Deze missie was anders dan de missies ervoor, omdat ik ouder was. Ik was 17 jaar en zag mezelf niet meer als een kind, waardoor het gemis, de zorgen om mijn vader en het verantwoordelijkheidsgevoel naar mijn moeder en broertje toe groot waren. Daarnaast werd er in het journaal regelmatig aandacht besteed aan de missie van Nederlandse militairen. Hierdoor kreeg ik er meer van mee en werd ik vaak geconfronteerd met de dreigende situaties in Mali. Bloemen Voordat mijn vader op missie ging, had hij aan mij gevraagd of ik af en toe een bos bloemen voor mama wilde kopen op zijn kosten en er een lieve tekst op een kaartje wilde schrijven. Dit gaf mij een rol in deze missie en het maakte me blij dat ik op deze manier mijn moeder kon troosten met bloemen van mijn vader. In de auto Ook al was ik ouder en had ik mijn vader daarvoor al vier keer uitgezwaaid, was het toch moeilijk om te beseffen dat hij voorlopig niet thuis zou zijn. Het afscheid leek altijd zo ver weg, maar toch stapten we op 27 juli de auto in om papa uit te zwaaien. In de auto had mijn broertje vaak nog wat vragen over waar hij ging slapen en met wie hij een kamer deelde. Ook maakten we afspraken over wanneer we gingen bellen en wat we gingen versturen in de pakketjes, zoals gesealde etenswaren. Te zware tas Eenmaal aangekomen weet ik nog goed dat mijn 11-jarige broertje mijn vader hielp met zijn tassen. Met volle kracht trok hij een tas over zijn schouder om vervolgens veel moeite te doen om overeind te blijven staan. Ik wist dat het moment dichterbij zou komen, maar ik negeerde het idee dat we op de terugreis een persoon miste in de auto. Afscheid In de hal van de Militaire Vliegbasis Eindhoven werden we warm onthaald. Vrienden en collega’s van mijn vader kwamen ook om hem uit te zwaaien. Met koffie en cake stonden wij gezellig met hen te kletsen. Totdat papa ineens zei: “Oké, het is tijd.” Dan was die laatste knuffel die je elkaar gaf altijd te kort en besefte je hoe erg je hem eigenlijk zou gaan missen. "Zorg je goed voor mama en je broertje?" zei mijn vader tegen mij, zoals hij bij voorgaande missies ook aan mij vroeg. En natuurlijk beloofde ik hem dat deze keer weer. |
©Eigen beeld, Afscheid nemen op Militaire Vliegbasis Eindhoven, juli 2015
Hugo (11) en Annabelle van Geresteijn (9) weten ook hoe het is om hun vader uit te zwaaien. Meerdere keren per jaar vertrekt hun vader voor een paar weken op oefening en is daarnaast meerdere keren op missie geweest. René van Geresteijn is Compagniescommandant van 110 Transportcompagnie. Hij is samen met mijn vader naar Mali geweest.
Verdrietig
“Ik vind het nooit leuk als papa weggaat”, zegt Annabelle terwijl ze met haar knuffel op de bank speelt. “Als hij op oefening gaat, kunnen we hem niet altijd uitzwaaien en moeten we soms thuis afscheid nemen. Soms nemen we in de avond al afscheid, omdat hij de volgende ochtend vroeg vertrekt als wij nog slapen. Ik mis hem dan al voordat hij is vertrokken. Ik ben dan altijd verdrietig. We spreken altijd af dat we in de avond als papa is aangekomen gaan videobellen en dat maakt het dan minder erg.”
©Eigen beeld, Hugo, Annebelle en Suzanne halen René, 2021
Zonder papa
Hugo zit met de arm van zijn vader om hem heen en vertelt dat ook hij het afscheid nemen niet leuk vindt, maar dat hij denkt dat hij het minder erg vindt dan Annabelle. Hij kijkt zijn vader met een grijns aan en verzekert hem dat hij dat niet gemeen bedoelt. "Papa is militair en dit hoort bij hem. Ik weet dat we altijd bellen zodra hij is aangekomen. De eerste dagen dat hij weg is, zijn altijd het ergst.” Zegt Hugo terwijl hij wat heen en weer schuifelt naast zijn vader. “Het is wennen zonder papa in huis en we missen zijn grapjes en knuffels. Door veel leuke dingen te doen en te bellen met hem gaat de tijd wat sneller. Na een tijdje kunnen we gelukkig alweer aftellen. Met langere missies, zoals Mali duurt het nog langer voordat we eraan gewend zijn, omdat hij dan heel lang weg is en de tijd dan wat langzamer gaat.”
‘Ik mis papa al voordat hij is vertrokken’
Schiphol
Twee jaar geleden was de vader van Hugo en Annabelle voor een maand op uitzending naar Litouwen. "Dat afscheid was heel gek en het ging heel snel", zegt Hugo verontwaardigd. "We moesten papa afzetten op Schiphol, maar konden niet mee naar binnen. We gaven elkaar nog snel een kus en toen stapte hij uit en moesten wij gelijk van de parkeerplek af. Gelukkig hadden we thuis nog geknuffeld." Hugo's moeder, Suzanne, legt uit dat er meer gezinnen waren die daar op dat moment afscheid moesten nemen en dat ze daardoor iets sneller afscheid namen dan normaal.
Missie of oefening
Terwijl Annabelle een chocolaatje pakt, zegt ze: “Ik vraag vaak al van tevoren wanneer papa weer weggaat, zodat ik me kan voorbereiden en vragen kan stellen over waar hij naartoe gaat. En als mijn vader heel lang thuisblijft, wil ik dat ook weten, omdat ik dat het fijnst vind.” Terwijl Annabelle nadenkt over wat zij nog meer belangrijk vindt, steekt ze haar vinger in de lucht. “Het is ook belangrijk om te weten of papa op missie gaat of op oefening is en hoe hij daar heen gaat. Een missie kan misschien wel gevaarlijk zijn. Als hij met het vliegtuig ergens heen moet, betekent dit dat hij ook niet snel bij ons kan zijn als er iets ergs gebeurt.”
‘Een missie kan misschien wel gevaarlijk zijn voor papa’
Tijdzone
Hugo gaat rechtop zitten. “Ik wil ook altijd weten wanneer papa weggaat en wanneer hij weer terugkomt. Dan kan ik hem nog extra knuffelen voordat hij weggaat.” En hij kruipt dicht tegen zijn vader aan. “Als ik weet waar hij naartoe gaat, zoek ik de tijdzone van het land op. Zo weet ik of we nog hetzelfde ritme hebben. Toen mijn vader naar Litouwen ging was er maar één uur tijdsverschil. Dit maakte het makkelijker om te bellen en regelmatig contact te houden. Toen hij in Mali zat scheelde dit ook niet veel, maar ik was toen wat jonger dus zocht toen geen tijdzones op.”
“Het is heel logisch dat kinderen vragen hebben”, stelt kindercoach Marinda. “Dit hoort bij de verwerking van het nieuws, het afscheid of de afwezigheid van de ouder. Als kind moet je het ‘maar gewoon’ accepteren dat er één van je ouders voor lange tijd weggaat.” Controle “Kinderen houden van voorspelbaarheid en regelmaat. Dat papa of mama ineens voor een lange tijd weggaat zonder dat het kind hier enige invloed op heeft maakt het kind machteloos”, legt Marinda uit. “Om als kind toch wat controle terug te krijgen gaat het kind vragen stellen en onderzoek verrichten naar waar hun vader of moeder naartoe gaat.” Marinda stimuleert dit ook bij haar eigen kinderen en adviseert dit ook aan andere moeders van veteranen. “Zo is het kind bezig met het verwerken van emoties en het accepteert op een bepaalde manier dat papa of mama weg is.” Amerika Marinda heeft dit ook bij haar eigen kinderen ervaren. “Mijn man was toen voor een paar weken op oefening in Amerika. We liepen door het bos en de kinderen vroegen aan mij of die bomen ook in Amerika zouden groeien en of het zand daar hetzelfde zou voelen. Ze waren erg nieuwsgierig naar het land en hadden het er de hele dag over.” |
Meer tools
"Het probleem ligt vaak in het afscheid nemen," zegt Suzanne Geresteijn. "De dagen voordat René weggaat zijn erg stressvol voor hen. Ze slapen slecht en zijn dan al verdrietig. Zodra hij vertrekt, willen de kinderen de eerste dagen veel contact met hem hebben. Na een week wennen ze langzaam aan de situatie en beginnen ze af te tellen tot zijn thuiskomst. Het afscheid nemen blijft voor hen gewoon het moeilijkst. Als mijn kinderen wat tools zouden kunnen krijgen vanuit Defensie tijdens een informatiemiddag, denk ik dat het zeker kan helpen." Als voorbeeld van een tool noemt Suzanne het laten inzien van een situatie. “René gaat best vaak weg en elke keer maken ze zich erg druk om het afscheid, terwijl een paar dagen na zijn vertrek ze weer opbloeien en vrolijk naar school gaan. Ik zeg ze altijd dat het weer goed komt, maar tijdens het afscheid zien ze dat niet in.”
Suzanne voelt zelf geen behoefte om met onbekende vrouwen van andere militairen over dergelijke situaties te praten. "Ik heb een groot netwerk en kan altijd bij mijn ouders terecht. Als er iets aan de hand zou zijn, zou ik ook niet weten wie ik bij Defensie moet benaderen."
Uit onderzoek onder militaire gezinnen blijkt dat 58 procent aangeeft dat hun kinderen hun partner erg missen aan het begin van de uitzending.
Irak Met de wereldbol voor mijn neus, wijste mijn vader aan waar hij heen ging. Hij zou voor zes maanden naar Irak gaan om ‘mensen te helpen’. Het werd me duidelijk dat hij voor een tijdje niet thuis zou zijn. Ik vond het jammer dat papa niet thuis zou zijn met mijn verjaardag, maar ik begreep wel waarom het moest: om de mensen te helpen. Bibliotheek In de weken daarna groeide mijn nieuwsgierigheid. Samen met mijn moeder zat ik in de bibliotheek om boeken over Irak te bekijken. Door de plaatjes kon ik in mijn hoofd een voorstelling maken van hoe het daar was. De kamelen die daar rondliepen maakten een indruk en papa beloofde mij een kameel mee te nemen als hij terugkwam. Dierentuin Toen ik met mijn moeder in de dierentuin liep wees zij mij de kamelen aan ‘Wij hebben hier ook kamelen’, zei ze tegen mij. En dit was iets wat de hele missie bij me is gebleven: dat papa daar met kamelen zat en wij die hier ook hadden. |
Volgende deel - Thuis zonder jou: 'Ik mis je'